Kinh tế số quốc gia lấy quản trị số làm gốc

Vai trò của quản trị số

Ngày 20/11/2024, Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình đã ký Quyết định số 1437/QĐ-TTg, chính thức ban hành Kế hoạch hành động quốc gia về phát triển kinh tế số giai đoạn 2024 – 2025.

Đây được xem là bước đi quan trọng nhằm hiện thực hóa mục tiêu đề ra trong Chiến lược quốc gia phát triển kinh tế số và xã hội số đến năm 2025, định hướng đến năm 2030, vốn đã được Thủ tướng phê duyệt từ tháng 3/2022.

Kế hoạch nhấn mạnh vai trò của quản trị số như một trụ cột trong việc thúc đẩy nền kinh tế số, với mục tiêu biến công nghệ số và dữ liệu số thành “yếu tố đầu vào” chủ chốt trong mọi hoạt động kinh doanh và sản xuất. Từ đó, nâng cao hiệu quả, sức cạnh tranh của nền kinh tế Việt Nam trên trường quốc tế.

Trong bối cảnh Việt Nam đang chứng kiến sự tăng trưởng vượt bậc về kinh tế số, với tốc độ tăng trưởng hàng năm ước đạt 20% và quy mô nền kinh tế số có thể đạt mốc 30 tỷ USD vào năm 2025, quản trị số đóng vai trò như “chiếc chìa khóa” mở ra cánh cửa phát triển bền vững.

Quản trị số giờ đây không chỉ là câu chuyện về áp dụng công nghệ trong quản lý, mà còn là sự thay đổi toàn diện cách các cơ quan, doanh nghiệp, và người dân vận hành, kết nối và ra quyết định dựa trên dữ liệu.

Các mô hình như Trung tâm Điều hành Thông minh (IOC), trợ lý ảo hỗ trợ công chức, và các nền tảng pháp lý số đang được triển khai thí điểm tại nhiều bộ, ngành và địa phương. Những mô hình này không chỉ giúp cải thiện hiệu quả điều hành mà còn mang lại trải nghiệm tiện ích cho người dân và doanh nghiệp.

Không gian tăng trưởng của kinh tế số Việt Nam

Nếu như quản trị số đóng vai trò là nền tảng của Kế hoạch hành động quốc gia về phát triển kinh tế số giai đoạn 2024 – 2025, thì không gian tăng trưởng của nền kinh tế lại đến từ các hoạt động sản xuất, kinh doanh trong từng ngành, lĩnh vực.

Cụ thể, mỗi ngành, lĩnh vực đều sẽ có cơ hội riêng để tận dụng công nghệ số. Những lĩnh vực như thương mại, nông nghiệp, công nghiệp chế biến, du lịch và logistics được xác định là trọng điểm.

Với hoạt động thương mại bán buôn, bán lẻ, các sàn thương mại điện tử như Tiki, Shopee đã tạo ra hàng triệu giao dịch mỗi ngày, góp phần mở rộng thị trường.

Trong lĩnh vực nông nghiệp số, các ứng dụng nông nghiệp thông minh đang đóng vai trò giúp nông dân giảm thất thoát sau thu hoạch và tăng chất lượng sản phẩm.

Ở lĩnh vực công nghiệp chế biến, chế tạo, các nhà máy thông minh, ứng dụng IoT và công nghệ xanh tại Việt Nam đang được triển khai rộng rãi, để đáp ứng xu hướng phát triển bền vững toàn cầu.

Còn trong lĩnh vực logistics, công nghệ blockchain và trí tuệ nhân tạo đang hỗ trợ giảm thiểu chi phí vận chuyển và tối ưu chuỗi cung ứng.

Một động lực tăng trưởng khác của nền kinh tế số Việt Nam chính là hạ tầng và công nghệ số, đại diện là công nghiệp công nghệ thông tin – ngành nền tảng, đóng vai trò dẫn dắt trong việc phát triển các sáng kiến trong tương lai.

Các doanh nghiệp công nghệ số như FPT, Viettel, và VNG sẽ là lực lượng tiên phong xây dựng các giải pháp công nghệ cao, thúc đẩy nền kinh tế số không chỉ giới hạn ở ICT mà còn mở rộng sang các ngành khác.

Ngoài ra, Kế hoạch hành động quốc gia về phát triển kinh tế số giai đoạn 2024 – 2025 cũng đặt ra một nhiệm vụ trọng tâm, là coi dữ liệu số như nguồn “nhiên liệu mới” của nền kinh tế.

Chính phủ từ đây sẽ tập trung vào việc xây dựng các bộ dữ liệu chất lượng cao, thúc đẩy chia sẻ, tái sử dụng dữ liệu nhằm tăng hiệu quả và khuyến khích đổi mới sáng tạo. Ví dụ, các ứng dụng phân tích dữ liệu lớn trong nông nghiệp đang giúp tối ưu hóa sản lượng và giảm chi phí.